Rumunia  2008

Program:
Harmonogram wyprawy
Ulotka informacyjna

Trasa przejazdu:  Nowy Sącz - Muszyna - Leluchów  - Bardejov - Kapušany -Vranov nad Toplou - Trebišov – Slovenske Nowe Mesto - Sátoraljaújhely - Tokaj - Nyíregyháza - Mátészalka - Csenger - Petea - Satu Mare -  - Borşa - Vatra Dornei.

• Przypominamy o obowiązku posiadania dokumentu tożsamości (najlepiej dwa – dowód osobisty i paszport - w różnych miejscach) oraz stosownej kwoty w dolarach lub euro dla wymiany na miejscową walutę. Aktualny kurs wg NBP: 1 RON = ok. 0,95 PLN
• Koszty wstępu do monastyru w Moldoviţy:
  Normalny bilet - 1 €; Ulgowy bilet - 0,5 €
  Fotografowanie - 1,60 €; Filmowanie - 2,60 €
  

• Wyprawa ma charakter wysokogórski stąd konieczność używania stosownego sprzętu, obuwia i odzieży. W wyższych partiach górskich możliwy śnieg. W  partiach szczytowych należy spodziewać się twardego, ubitego śniegu. Jedynym sposobem na pokonanie zaśnieżonego wzniesienia to kije trekingowe i raki

Dzień Pierwszy: 21.V.

Góry Rodniańskie, zdobycie Vf. Petrosu: Borşa centru (665) – Piciorul Moşului - Staţie Meteorologică (1760) – Lacu Iezer (1786) – Zănoaga Iezerului – Vf. Pietrosu (2303). Powrót tą samą drogą do Borşy.

Po powrocie z Vf. Pietrosu, przyjazd do Vatra Dornei i zakwaterowanie w hotelu Suhard  (pokoje 2 i 3 osobowe) wyżywienie: śniadania i obiadokolacje

Dzień Drugi: 22.V

Góry Kelimeńskie, zdobycie Vf. Pietrosu: Gura Haitii (Pensiunea Poarta Călimanului – 1030) – Coada Pietrosului (1920) – Vf. Pietrosu (2100) – Vf. Negoiul Unguresc (2081) – Şaua Negoiu (1705). Z przełęczy zejście do drogi, przy której czeka autokar.

Powrót do hotelu na obiadokolację i nocleg

Dzień Trzeci: 23.V.

Góry Rodniańskie, zdobycie Vf. Ineu: Pasul Rotunda (1271) – Vf. Nichitas (1451) – Şaua Gajei (1721) – Şaua Ineuţului – Şaua cu Lac (2140) – Vf. Ineu (2279). W drodze powrotnej wariant szlaku z czerwoną kropką prowadzący koło Lac Lala Mare.

Powrót do hotelu na obiadokolację i nocleg

Dzień Czwarty: 24.V.

Klasztor Moldoviţa, Góry Rarău – Giumălău Pietrele Doamnei (Skały Księżniczki)

25 maja (niedziela)

W godzinach rannych, wyjazd do Polski.
W drodze powrotnej planujemy zwiedzanie więzienia-muzeum w Sighetu Marmaţiei oraz "wesołego cmentarza" w Săpânţa

---

Informacje:

Góry Rodniańskie (Munţii Rodnei, Alpy Rodniańskie)

 Góry te, najwyższe w całych Karpatach Wschodnich, w literaturze polskiej nazywa się Alpami Rodniańskimi. Góry wzięły swą nazwę od małej miejscowości leżącej u ich południowych stoków – Rodnej (Rodna Veche). Alpami zaś zwie się je ze względu na charakter rzeźby, którą kontrastują one mocno z innymi, raczej połoninnymi pasmami Karapat Wschodnich. Wierzchołki Gór Rodniańskich są ostre, niektóre granie poszarpane, a zbocza nieraz dość strome. Spotyka się tu strzeliste turnie, głazowiska i piarżyska na zboczach górskich, a także liczne jeziorka w polodowcowych kotłach. Łącznie doliczono się w masywie tym 36 niewielkich oczek wodnych, z których największe leży u stóp Ineula, a jego powierzchnia wynosi zaledwie 0,6 ha. Najciekawszymi krajobrazowo partiami górskimi jest grupa najwyższych szczytów – Pietrosula (2303 m), Rebry (2221 m) oraz Ineul (2279 m). Główny grzbiet tych gór ma przebieg równoleżnikowy. Ciągnie się on od przełęczy Şetref (Şaua Şetref, 817 m) do przełęczy Rotunda (1277 m) oddzielającej to pasmo od gór Suhard. Północną granicę Alp Rodniańskich stanowią doliny dwóch rzek: Wyszowa (Vişeu) i Złotej Bystrzycy (Bistriţa Aurie), których dorzecza rozdziela przełęcz Przysłop (Pasul Prislop, 1416).
Południową zaś granicę pasma stanowi dolina Samoszu Wielkiego (Someşul Mare). W tak ustalonych granicach długość całego grzbietu w linii prostej szacuje się na ok. 45 km. Niektórzy geografowie przedłużają grzbiet Alp Rodniańskich jeszcze o pasmo Suhard (aż po kotlinę Vatra Dornei). Od głównego grzbietu górskiego tego odchodzą pasma boczne – najwyższe z nich łączy zwornikowy szczyt Buhăescu Mare z Pietrosulem. Zdecydowanie rozleglejsze i dłuższe są boczne ramiona odchodzące na południe od głównego grzbietu.
W Górach Rodniańskich będziemy obecni dwa razy: w pierwszym dniu pobytu w Rumunii (21maja) podczas zdobywania najwyższego szczytu tego pasma, Vf. Pietrosu (2303) oraz w dniu trzecim (23 maja) , kiedy wybierzemy się na drugi co do wysokości szczyt tych gór Vf. Ineu (2279).


 Góry Kelimeńskie (Munţii Călimani)

             Góry Kelimeńskie stanowią rozległą grupę górską, należącą do pasa wulkanicznego. Jest to zarazem drugie pod względem wysokości pasmo górskie Karpat Wschodnich. Granice Gór Kelimeńskich wyznaczają: na północnym zachodzie i północy szosa Bistriţa - Vatra Dornei, od wschodu w dużym przybliżeniu linia Vatra Dornei - Kotlina Bilbor, od południa linia kolejowa biegnąca z Topliţy w dół doliny Maruszy; na zachodzie orientacyjną granicą jest linia Reghin - Bistriţa.
Góry te mają krągło pofałdowane, przyjemne w wędrówce pogórze i nieco odmienny grzbiet główny, z trawiastymi wypłaszczeniami, skalistymi szczytami i niekończącymi się jałowcowymi polami. Grzbiet ten, ciągnący się przez ok. 60 km., ma w przybliżeniu przebieg równoleżnikowy, osiągając w najwyższych partiach ok. 1600 - 2000 m. wysokości. Najwyższym szczytem tych gór jest Pietrosul Călimanului (2100 m, spolszczona nazwa Pietros Kelimeński). Jego masyw, charakteryzujący się ładną rzeźbą, przypomina niektórym "królową polskich Beskidów" - Babią Górę.
W 1993 r. utworzono Park Narodowy Călimani. Obejmuje on 24054 ha., przede wszystkim w najwyższych partiach gór. W parku znalazły się lasy piętra dolnego i górnego regla, niewielkie połacie kosodrzewiny, a także murawy wysokogórskie. Wśród roślinności na wymienienie zasługują endemiczne gatunki tojadów, dzwonków i goździków. Żyją tu także wszystkie duże drapieżniki karpackie. Na terenie parku (w północno wschodniej części Kelimenów) leży rezerwat "Doisprezece Apostoli" (Dwunastu apostołów), obejmujący interesującą grupę skał andezytowych. W górach tych znajduje się także jeziorko Lacul Iezer.
Obok terenów dzikich i rzadko odwiedzanych spotykamy niestety w Górach Kelimeńskich także obszary zdewastowane. Należy do nich rejon Negoiu Românesc (1889), który został w latach 80. zamieniony w kopalnię odkrywkową siarki. Przedsięwzięcie to spowodowało kolosalne zanieczyszczenie terenu. Nieopłacalnego wydobycia następnie zaniechano, a większość urządzeń pozostała rdzewiejąc. Dewastacja krajobrazu jest właściwie nieodwracalna.
Masyw dostępny jest od linii kolejowych zarówno od północy, jak i od południa. Szlaki turystyczne są w stanie raczej kiepskim, a na niektórych odcinkach ich ścieżki przechodzą przez mylne pola jałowcowe. Brak schronisk nie jest zbyt dotkliwy z uwagi na dużą ilość bacówek na grzbietach. Położenie Gór Kelimeńskich sprawia, iż podczas dobrej widoczności panoramy z ich szczytów są bardzo rozległe - oglądać stąd można całe górskie otoczenie Siedmiogrodu.
Nasz kontakt bezpośredni z Kelimenami planujemy na dzień drugi (22 maja) kiedy zdobywać będziemy najwyższy ich szczyt Vf. Pietrosul (2100)

Malowane klasztory Bukowiny: Moldoviţa

              Pierwszy klasztor w Moldoviţy ufundował w latach 1402–1410 Aleksander Dobry na miejscu drewnianej cerkwi. Pod koniec XV w. monastyr uległ zniszczeniu na skutek osunięcia się ziemi. W pobliżu ruin w 1537 r. z inicjatywy hospodara Petru Rareşa postawiono nową cerkiew. W tym samym roku świątynię pokryto freskami, o czym informuje kamienna tablica erekcyjna na południowej ścianie.
Wnętrze ma klasyczny układ: składa się z przednawia, komory grobowej oraz nawy głównej zakończonej trójkonchową absydą, nad którą wznosi się wieża-latarnia. Mury obronne powstały w latach 1532–1537.
Kompleks klasztorny został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO.
Oryginalne freski przemalowano częściowo w XVII w. Na ścianach zewnętrznych uwagę zwraca kompozycja niebiańskiej hierarchii (absyda główna i konchy boczne), wizerunek Baranka Bożego (górna część konchy wschodniej) oraz drzewo Jessego, Akatyst i oblężenie Konstantynopola (ściana południowa). Słupy przedsionka zdobi m.in. wizerunek św. Jerzego walczącego ze smokiem, św. Merkurego i św. Demetriusza, sceny z Księgi Rodzaju i żywot św. Mikołaja.
Na ścianie zachodniej namalowano piękną i sugestywną wizję Sądu Ostatecznego. Na kopule przednawia można podziwiać Matkę Boską z Dzieciątkiem w otoczeniu aniołów i proroków, a w niszy nad drzwiami – Zwiastowanie. Sklepienie nawy głównej zdobi wspaniały wizerunek Chrystusa Pantokratora otoczonego aniołami, prorokami, patriarchami i apostołami. Symbole najważniejszych świąt prawosławnych – Zwiastowania, Narodzenia i Chrztu Chrystusa oraz Oczyszczenia Maryi – widnieją w latarni wieży. Na ścianie zachodniej można podziwiać doskonale zachowany obraz fundacyjny przedstawiający hospodara Petru Rareşa z rodziną ofiarowującego model świątyni Chrystusowi. Konchy boczne zajmuje scena Ukrzyżowania i Zesłania Ducha Świętego. Ogromne wrażenie wywiera oryginalny ikonostas z XVI w.
Do najcenniejszych eksponatów muzeum klasztornego należy tron hospodara Petru Rareşa, psałterz z 1614 r. oraz zbiór manuskryptów z XV w.

Góry Rarău – Giumălău

           Jest to grupa górska składająca się się z dwóch wyodrębniających się szczytów, od których pochodzi ogólna nazwa pasma. Granicę masywu Rarău - Giumălău stanowią: na północy rzeka Moldova, na wschodzie w przybliżeniu droga Frasin - Gemenea - przełęcz Curmătura Prislop - Chiril (nieco problematyczna granica z Obczynami Bukowińskimi i górami Stânişoarei), na południu i wschodzie rzeka Bistriţa (granica z górami Bystrzyckimi i Suhard), na północnym wschodzie szosa Iacobeni - Câmpulung Moldovenesc (granica z Obczynami Bukowińskimi).
              Najwyższym szczytem jest Giumălău (1857), nieco na wschód, za wybitnym obniżeniem wznosi się Rarău (1650). Główny składnik budowy tych gór stanowią łupki krystaliczne. Występują tu także dolomity i wapienie, tworzące nieraz fantazyjne formy (rezerwat "Pietrele Doamnei" - Skały Księżniczki pod szczytem Rarău). W lasach pasma znajduje się kilka rezerwatów, chroniących zachowane w dość pierwotnym stanie połacie dolnego i górnego regla, m.in. "Codrul Secular Slătioara" (Wiekowy Bór Slătioara) i "Codrul Secular Giumălău". Najwyższe szczyty mają charakter połonin; rozpościerają się z nich dalekie panoramy na znaczny obszar Karpat Wschodnich.
Zagospodarowanie turystyczne w głębi masywu stanowią trzy schroniska. Dwa wznoszą się w rejonie szczytu Rarău (jedno sympatyczniejsze, drugie modernistyczno - socrealistyczne, a zarazem nieco zaniedbane), trzecie znajduje się na południowych stokach Giumălău. 
Syhot Marmaroski.  Więzienie - Memoriał

Syhot Marmaroski (Sighetu Marmaţiei)
Mały i prowincjonalny ośrodek odegrał większą rolę w historii niż stolica regionu Baia Mare. Jest to najdalej na północ wysunięte miasto w Rumunii, położone u zbiegu Cisy Izy i Ronişoary. W Syhocie nie ma wiele do obejrzenia ale słynne więzienie (dzisiaj muzeum) jest wystarczającym powodem by się tu zatrzymać. Muzeum założono w 1992 r. w dawnym więzieniu politycznym, (sam budynek powstał pod koniec XIX wieku) które działało tu od 1944 r. Najpierw zarządzali nim sowieci a w 1948 r. przejęła go komunistyczna Rumunia. Wkrótce więzienie stało się miejscem odosobnienia politycznych przeciwników reżimu. W latach 1948 – 1955 zginęło tam 51 z około 200 osadzonych, wśród których byli m.in. Iuliu Maniu (lider Narodowej Partii Chłopskiej) oraz Constantin Brâtianu (przywódca Narodowej Partii Liberałów). W Syhocie więziono również prawosławnych i katolickich księży oraz kobiety. Wyjątkowo trudne warunki w celach (brak ogrzewania, zakaz wyglądania przez okna i leżenia) to efekt przeniesienia wzorów sowieckich. Więzienie działało do 1977 r. Więzienie – muzeum ma nazwę: Memorialul Victimelor Comunismului şi al Rezistenţei. W jednym z pomieszczeń znajduje się ekspozycja poświęcona polskiej „Solidarności”. Na dziedzińcu stoi przejmujący pomnik Cortegiul Sacrificătilor (Konwój Ofiar).

Wesoły Cmentarz (ro. Cimitirul Vesel)
To cmentarz zlokalizowany wokół cerkwi w rumuńskiej miejscowości Săpânţa, w okręgu Maramureş, który wraz z kompleksem kilku innych cerkwi w 1999 roku został wpisany na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.
O wyjątkowości cmentarza w skali Europy stanowią unikalne kolorowe, drewniane nagrobki, na których wyrzeźbione są scenki z życia pochowanych tam mieszkańców wioski, często opatrzone dowcipnymi wierszykami mówiącymi o zmarłych lub przyczynach, z powodu których rozstali się z życiem.
Cmentarz zaczął przyjmować obecny wygląd w 1935 roku, kiedy to miejscowy artysta Ioan Patraş po raz pierwszy wykonał "wesołe" epitafium. Obecnie z ponad 800 nagrobkami Cimitirul Vesel jest jedną z najpopularniejszych atrakcji turystycznych Rumunii.

Zapraszamy!!!

  Zapisy i szczegółowe informacje w punkcie PTT „Beskid”