| Statut | Historia | Informacje | Odznaki | PTT Nowy Sącz | Bezpieczeństwo | GOPR | Kontakt | Księga Gości |
|
POLSKIE TOWARZYSTWO TATRZAŃSKIE Oddział „BESKID” im. prof. Feliksa Rapfa w NOWYM SĄCZU ODWOŁANA
Z POWODU NISKIEJ FREKWENCJI!
Szlakiem Zabytków
Dolnego Śląska
Piątek - niedziela: 11-13.04.2008r.
wyjazd, godz.4:00 MOK Przewodnicy: Paweł Kiełbasa i Aleksander Jarek Koszt:160zł członkowie PTT, studenci, młodzież; 180zł pozostali. Opłaty za bilety wstępów: ok. 50zł (przejazd, ubezpiecz. NW, opieka przewodnicka)   W
programie:Dzień pierwszy: 11 kwietnia
INFORMACJE:
Dolny Śląsk (łac.
Silesia Inferior, niem. Niederschlesien) - część krainy historycznej
Śląska położona w południowo-zachodniej Polsce nad środkową Odrą
(według tradycji historycznej skrawek Dolnego Śląska znajduje się
również w Czechach), wchodząca w skład województw dolnośląskiego,
lubuskiego i opolskiego. Kraina ta związana jest z plemieniem Ślężan,
początkowo zgrupowanych w okolicach góry Ślęży (koło Wrocławia), od
których wywodzi się nazwa Śląsk. Południową granicę Dolnego Śląska
wyznaczają wododziałowe grzbiety Sudetów na pograniczu polsko-czeskim,
zachodnią granicę od 1945 stanowi Nysa Łużycka północną pradolina
Baryczy i południowe rubieże Wielkopolski (Poznańskiego i Kaliskiego).
Granicę wschodnią stanowiła kiedyś leśna przesieka, jednak obecnie
biegnie ona wzdłuż doliny dolnej Nysy Kłodzkiej, doliny Stobrawy przez
Namysłów i Syców do Wzgórz Trzebnickich i źródeł Baryczy.Trzebnica. Święta Jadwiga i Henryk Brodaty zostawili na całym Dolnym Śląsku wiele śladów swojej działalności. Największym, służącym do dzisiejszego dnia jest Sanktuarium Świętej Jadwigi w Trzebnicy. Ostatnio mocą decyzji papieża Benedykta XVI zyskała status Międzynarodowego Sanktuarium. Nic, więc dziwnego, że stanowi najznamienitszą wizytówkę miasta i jest powodem dumy mieszkańców. Jej zwiedzanie z pewnością dostarczy wielu pozytywnych i niezapomnianych przeżyć. Klasztor – należy do największych budynków klasztornych w Europie Środkowej. Wzniesiony został w latach: 1696–1726 na miejscu pierwotnego, znacznie mniejszego budynku (z początku XIII w.) Budynek jest dwupoziomowy z dwoma narożnymi pawilonami w ścianie frontowej. Wnętrze klasztoru zawiera kilka interesujących rzeźb i obrazów, godne uwagi są również piękne refektarze. Od 1870 roku pracują tu siostry Kongregacji Miłosierdzia Świętego Karola Boromeusza. Bazylika Św. Jadwigi – kościół zbudowany pod wezwaniem Św. Bartłomieja i Najświętszej Marii Panny jest najstarszym sanktuarium na Śląsku i jedną z ważniejszych nekropolii Piastów Śląskich oraz miejscem uświęconym kultem św. Jadwigi. Trójnawowa bazylika ma 80 m długości i 23 m szerokości. Nawa główna składa się z czterech przęseł kwadratowych nakrytych sklepieniami krzyżowymi. Z pierwotnej późnoromańskiej budowli (początek XIII w.) zachowały się zręby murów, dwa portale (słynny – dawidowy i nieco zniszczony – adoracja NMP) oraz krypta św. Bartłomieja położona pod prezbiterium. Pośrodku prezbiterium znajduje się grobowiec księcia Henryka Brodatego i mistrza krzyżackiego Konrada von Feuchtwangena. Po obu stronach prezbiterium położone są kaplice: św. Jana i św. Jadwigi. Kaplica św. Jana zachowała swój pierwotny charakter i nastrój. Pośrodku znajduje się symboliczny grób św. Jadwigi (w miejscu gdzie złożono jej relikwie podczas budowy kaplicy św. Jadwigi). Kaplica Św. Jadwigi - jest pierwszym w Polsce obiektem zbudowanym w stylu czysto gotyckim (kaplica wzniesiona w latach 1268–1269). W kaplicy mieści się imponujący, barokowy sarkofag św. Jadwigi, wykonany z marmuru i alabastru. Pod baldachimem, wspartym kolumnami, spoczywa alabastrowy posąg św. Jadwigi. Wrocław Stolica Dolnego Śląska, jest jednym z najstarszych i najpiękniejszych miast w Polsce. Położony u podnóża Sudetów, nad rzeką Odrą, poprzecinany jej licznymi dopływami i kanałami, jest wyjątkowym miastem 12 wysp i ponad stu mostów. Bogata i burzliwa historia miasta wpisana jest w jego mury. Czasy wczesnego średniowiecza przypomina Ostrów Tumski, na którym zachował się w doskonałym stanie jeden z najpiękniejszych w Europie zespołów architektury sakralnej. Inny zabytek z tego okresu wrocławski Ratusz - zaliczany jest do najwspanialszych budowli gotyckich w Europie Środkowej. We Wrocławiu można również obejrzeć jedno z największych w Polsce barokowych wnętrz, jakie zachowało się do naszych czasów. Jest nim Aula Leopoldyńska - mieszcząca się w osiemnastowiecznym gmachu Uniwersytetu Wrocławskiego. Dawna i współczesna architektura wkomponowana jest w obfitość zieleni. Wrocław jest najbardziej zielonym miastem Polski – na 1 mieszkańca przypada 25 m2 zieleni (nie licząc zieleni osiedlowej). W centrum miasta rozpościera się założony w XVIII wieku Park Szczytnicki, w którym rośnie ponad 370 gatunków drzew i krzewów oraz znajduje się oryginalny Ogród Japoński. Zaprojektowany i utrzymywany zgodnie z zasadami japońskiej sztuki ogrodniczej. Nie mniej wspaniałym miejscem spacerów jest Ogród Botaniczny , z jego piękną ekspozycją kwiatową, oranżerią, alpinarium i największą w Polsce kaktusiarnią, a także Ogród Zoologiczny, założony w 1865 roku z około 5,5 tys. zwierząt reprezentujących 650 gatunków. Goście Wrocławia wspominają go przede wszystkim jako prężny ośrodek kultury. Teatry, opera, teatr muzyczny, filharmonia i liczne kluby, muzea i galerie zapewniają nieprzerwany ciąg wydarzeń artystycznych. Kulturalną wizytówką miasta stały się festiwale muzyczne o międzynarodowym znaczeniu. Największy z nich to Międzynarodowy Festiwal "Wratislavia Cantans". To we Wrocławiu odbywają się: Festiwal "Jazz nad Odrą", Dni Muzyki Starych Mistrzów, Przegląd Piosenki Aktorskiej, Międzynarodowe Zaduszki Jazzowe, Wrocławskie Spotkania Teatrów Jednego Aktora i Małych Form Teatralnych, Międzynarodowy Festiwal Dialog Wrocław. Słynne już w Europie stały się monumentalne przedstawienia operowe organizowane we wrocławskiej Hali Ludowej. Wrocław gościł wiele międzynarodowych sław muzycznych, zarówno muzyki estradowej, jak i poważnej, m.in. Joe Cocker, Anastasia, Sonique, Placido Domingo, Jose Cura, Garou. Do atrakcji kulturalnych, których nie można ominąć zwiedzając Wrocław, należy niewątpliwie Panorama Racławicka-gigantyczna rotunda, w której mieści się panoramiczny obraz o wymiarach: 120x15 metrów, przedstawiający bitwę pod Racławicami z 4 kwietnia 1794 r. Stolica Dolnego Śląska jest liczącym się ośrodkiem imprez wystawienniczych i targowych, organizowanych w Hali Ludowej. Wrocław jest czwartym co do wielkości miastem w Polsce, liczącym około 650 tys. mieszkańców. Należy do największych w kraju ośrodków uniwersyteckich. Życie umysłowe skupia się wokół wyższych uczelni z uniwersytetem i politechniką na czele. Miasto wyposażone jest w bogate zaplecze sportowo – rekreacyjne do uprawiania sportów wyczynowych i amatorskich. Wrocław jest przepięknym miastem o bogatej historii i niepowtarzalnej urodzie. Doceniają ją zarówno mieszkańcy, jak i goście. Krzeszów Kościół opacki to jedna z najpiękniejszych w świecie świątyń późnobarokowych. Zbudowana w latach 1728-35 ma 80,5 m długości wewnątrz, a wraz z mauzoleum 118 m dług. z zewnątrz. Wielkie wrażenie robią rzeźby na jej fasadzie, wieże o wys. 71 m z hełmami po 21 m wys. Stojące na samych szczytach wież figury aniołów mają po 2,5 m wys. Z wieży północnej, z tarasu na wys. 40 m można obejrzeć piękną panoramę okolicy. Wewnątrz świątyni freski wnuka M. Willmanna - Jerzego Wilhelma Neunhertza o tematyce biblijnej i związanej z historią cystersów. Wspaniałe dębowe stalle i ambonę zdobią rzeźby z drewna lipowego. Autorami ich są Józef Lachel, Antonio Dorasil i Feliks Maksymilian Brokof. W ołtarzach bocznych obrazy Feliksa Antoniego Schefflera, piękny prospekt organowy - dzieło Michała Englera. W ołtarzu głównym znajduje się mały obrazek z Matką Boską, pamiętający fundatorów opactwa, być może najstarszy obraz w Polsce. Namalowany na desce modrzewiowej ma wymiary 60 x 37,5 cm i nosi cechy stylu bizantyjskiego. 2 VI 1997 został on w Legnicy ukoronowany przez Jana Pawła II. Z ikoną tą związane są liczne legendy. Powyżej niego wielki barokowy obraz Piotra Brandla ukazujący wniebowzięcie NMP i posągi przedstawiające wszystkie 9 chórów anielskich. W 1998 krzeszowski kościół klasztorny p.w. Wniebowzięcia NMP otrzymał godność bazyliki mniejszej. Jest to obecnie najważniejsze sanktuarium diecezji legnickiej. Ma zostać wpisane na listę obiektów światowego dziedzictwa kultury UNESCO. W drugiej świątyni św. Józefa, zbudowanej w latach 1690-96, piękny cykl fresków Michała Willmanna, najwybitniejszego śląskiego malarza epoki baroku, zwanego śląskim Rembrandtem, a przedstawiający sceny z życia Świętej Rodziny. To największe dzieło tego artysty. W mauzoleum dwa piękne, gotyckie nagrobki Bolka I Świdnickiego i Bolka II świdnicko-jaworskiego, barokowe rzeźby ich żon, oraz freski J. W. Neunhertza na kopułach przedstawiające historię fundacji krzeszowskiej oraz jakby kontynuację dynastii w osobach kolejnych ważniejszych opatów. W okolicy jeszcze 32 kaplice drogi krzyżowej oraz Betlejem - pałacyk na wodzie - letnia rezydencja opatów. Zamek Książ, Największy na Dolnym Śląsku, trzeci pod względem wielkości w Polsce i jeden z największych w Europie zamek zwany Perłą Dolnego Śląska. Wzniósł go w XIII w. książę świdnicko - jaworski Bolko I. Zamek był wielokrotnie niszczony, odbudowywany i przebudowywany. Na przestrzeni dziejów należał do wielu właścicieli. W latach 1509 - 1941 był we władaniu możnego rodu Hochbergów. Wówczas nastąpił jego ogromny rozkwit, dobudowano m.in. barokowe skrzydło, a w miejscu rozebranych fortyfikacji stworzono piękne tarasy. W roku 1941 zamek skonfiskowali Hitlerowcy. Wiele zabytkowych komnat zostało zniszczonych. Na głębokości ok. 15 i 50 m. pod powierzchnią (licząc od poziomu Dziedzińca Honorowego) Niemcy wydrążyli tunele, których przeznaczenie do dziś stanowi przedmiot rozważań wielu badaczy. Po wyzwoleniu zamku, dzieło zniszczenia rozpoczęte przez hitlerowców kontynuowała Armia Czerwona. Po zakończeniu działań wojennych, opustoszały Zamek niszczał. Od 1952 roku podjęto pierwsze działania zabezpieczające i renowacyjne, mające na celu przywrócenie dawnego blasku, a dziesięć lat później zamek został zabezpieczony przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Szczawno Zdrój Uzdrowisko jest jednym z najstarszych na Dolnym Śląsku. Właściwości lecznicze występujących wód mineralnych znane były i wykorzystywane od kilku stuleci, ale po raz pierwszy zbadał je i potwierdził ich właściwości nadworny lekarz Hochbergów - Caspar Schwenckfeldt w 1598 roku. Od roku 1816, z inicjatywy dr. Augusta Zemplina, nastąpił intensywny rozwój uzdrowiska. Wybudowano pijalnię wód mineralnych, teatr, pawilon dla orkiestry, hotele i zajazdy. Kolejne lata związane są z rozwojem lecznictwa uzdrowiskowego. Europejska sława uzdrowiska ściągała na leczenie wodami mineralnymi wielu możnych i sławnych ludzi. Przebywali tu tacy znani ludzie jak choćby: Z. Krasiński i H. Wieniawski, który tu także koncertował (stąd od 1966 roku doroczne festiwale jego imienia), Winston Churchill czy też I. Turgieniew. Warto przypomnieć, że urodził się tu Gerhart Hauptmann, laureat nagrody Nobla w 1912 r. Uzdrowisko funkcjonuje do dnia dzisiejszego, a dzięki wspólnym staraniom mieszkańców i władz miasta stale poprawia się jego wizerunek i zwiększa atrakcyjność. Uzdrowiskowa Gmina Miejska Szczawno Zdrój położona jest w południowo-zachodniej Polsce na Dolnym śląsku w Sudetach środkowych. Leży na wysokości ok. 410 n.p.m. u podnóża góry Chełmiec (869 m n.p.m.) najwyższego szczytu Gór Wałbrzyskich, w dolinie potoku Szczawnik. Od północnego-zachodu graniczy z gminą Stare Bogaczowice, od północy, wschodu i południowego-wschodu z Wałbrzychem, a od południowego-zachodu z Boguszowem-Gorce. Klimat Szczawna podgórski, lekko bodźcowy, łagodny i orzeźwiający jest określany jako klimat dolin i kotlin śródgórskich, wynika to z położenia, od południowego-wschodu Szczawno osłonięte jest Górą Parkową a wzniesienia Białego Kamienia i duże obszary leśne chronią uzdrowisko przed wiatrami wiejącymi od Wałbrzycha. Szczawno Zdrój jest atrakcyjnie położonym miastem z bogatą szatą roślinną. Zalesione zbocza otaczających wzniesień i dość głęboko wcięte dolinki stanowią o atrakcyjności terenów widokowych i wypoczynkowych. Około 60% powierzchni zajmują tereny zielone: lasy, pastwiska i łąki oraz sady. W uzdrowisku znajdują się dwa parki utrzymane w stylu angielskim (Zdrojowy i Szwedzki - 26,5 ha) z bogatą roślinnością rodzimą i aklimatyzowaną (ok. 180 gatunków) wśród której wiele drzew i krzewów to pomniki przyrody (130). Na szczególną uwagę zasługują różaneczniki i azalie - z przepięknymi kwiatami w okresie wiosennym. Parki powstały na przełomie wieku XVIII i XIX. Od 1996 roku prowadzona jest rewaloryzacja parku Zdrojowego. Celem rewaloryzacji jest odtworzenie charakteru parku z końca XIX wieku, kiedy to cieszył się największą popularnością. Tak duża ilość bogatej i różnorodnej roślinności oraz ciekawa konfiguracja terenu zachęca do odwiedzania i przebywania w Szczawnie. Do największych walorów miasta należą wody lecznicze, szczawy wodorowęglanowo-sodowo-wapniowo-magnezowe: "Mieszko", "Dąbrówka", "Młynarz" i " Marta". Pozostałe elementy jak: położenie, krajobraz, czyste powietrze czy zabytki architektury są dopełnieniem usług uzdrowiskowych i turystycznych bardzo ważnym i mającym istotny wpływ na atrakcyjność miejsca. W szczawieńskim uzdrowisku leczy się schorzenia narządu ruchu, górnych i dolnych dróg oddechowych, schorzenia układu pokarmowego, moczowego, laryngologiczne Masyw Ślęży Około 30 km na południowy zachód od Wrocławia, z nizinnego krajobrazu wyrasta samotny Masyw Ślęży, porośnięty gęstwiną leśną, nierzadko znikający pod nawałami chmur, to znów ukazujący się w całej krasie w pogodne dni lub w świetle błyskawic, w czasie burz. Najwyższy szczyt Ślęża (718 m n.p.m.) wznosi się prawie 500 m nad otaczające je: od północy Równinę Wrocławską, od zachodu Równinę Świdnicką i od południa Kotlinę Dzierżoniowską. W Masywie Ślęży wyróżnia się trzy grupy górskie. Najwyższa - Ślęża wraz z sąsiednimi Wieżycą (415 m), Gozdnicą (316 m), Stolną (371 m) wznosi się pomiędzy Sobótką, a przełęczą Tąpadła. Od poludnia otaczają Ślężę półkolem góry Radunia (573 m) wraz ze Świerczyną (411 m) i ciągnącym się na południowy wschód od przełęczy Słupickiej pasmem Wzgórz Oleszeńskich. Na południowy zachód od Raduni, oddzielone przełęczą Jędrzejewską, ciągnie się pasmo niewielkich Wzgórz Kiełczyńskich. Świdnica Świdnicka starówka obok toruńskiej, krakowskiej czy poznańskiej starej zabudowy miasta jest uznawana za najpiękniejszą i najcenniejszą w Polsce. Świdnica z racji swej burzliwej historii i dynamicznego rozwoju posiada wiele cennych zabytków architektury sakralnej, mieszczańskiej jak i przemysłowej. Szczęśliwe uniknięcie zniszczeń w czasie II wojny światowej pozwoliło zachować drugi co do wielkości (po Wrocławiu) zespół zabytkowej architektury na Dolnym śląsku. Niestety lata powojenne i niechęć do wszystkiego co niemieckie nie przysłużyły się świdnickiej starówce. Jej wschodni fragment uległ częściowemu wyburzeniu i został zastąpiony przez socjalistyczną architekturę mieszkaniową niskiej jakości, przez co spójność urbanistyczna całego kompleksu uległa nieodwracalnemu zniszczeniu. W 1967 r., wskutek rozbiórek dokonywanych na rynku, doprowadzono do zawalenia się wieży ratuszowej, której nigdy nie odbudowano. Mimo to do dziś przetrwało wiele zabytkowych domów, głównie w Rynku i przylegających do niego ulicach. Od kilku lat starówka jest sukcesywnie restaurowana, a zatwierdzony przez Zarząd Miasta plan rewitalizacji i rewaloryzacji starego miasta zakłada kompleksowe prace renowacyjnej miejskiej starówki. Nocą wiele obiektów starego miasta jest iluminowanych. Świdnica pełniła w swej historii różnorakie funkcje, była miastem ważnym zarówno pod względem gospodarczym jak i administracyjnym. Efektem tych zawirowań są zabytkowe gmachy użyteczności publicznej które dzisiaj dumnie prezentują się na miejskich ulicach i placach, pełniąc niekiedy tę samą funkcję co kiedyś. Miasto przez lata było dużym ośrodkiem przemysłowym i gospodarczym. Spuścizną po okresie uprzemysłowienia jest kilkanaście zabytków techniki i architektury przemysłowej. Do ważniejszych zabytków w mieście należą: Katedra św. Stanisława i św. Wacława – W głównej formie jest budowlą gotycką. Kościół posiada drugą co do wysokości wieżę (103 m)na Dolnym Śląsku i trzecią w Polsce (po klasztorze na Jasnej Górze w Częstochowie). Barokowe wnętrze pochodzi z przełomu XVII i XVIII wieku. Do najważniejszych elementów zdobniczych należą: ołtarz Zaśnięcia NMP w formie pentaptyku w 1492 r., chór Bractwa Maryjnego, zwany również Chórem Mieszczan z 1468 r., posiadający bogate późnogotyckie zdobienie oraz ołtarz główny z 1694 r. Wzorowany na ołtarzu paryskiego kościoła Val De Grace. Kościół Pokoju pod wezwaniem św. Trójcy (Ewangelicko - Augsburski) –Najcenniejszy zabytek sakralnej sztuki protestanckiej Śląska, uważany zarazem za największy drewniany kościół w Europie. Wpisany na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Oryginalne barokowe wnętrze świątyni jest jedynym swego rodzaju odstępstwem od typowego surowego kanonu protestanckiego. Na szczególną uwagę zasługują barokowe elementy zdobnicze ołtarza głównego, ambony, organów dużych i małych oraz lóż okalających świątynię od wewnątrz. Budynek rozplanowano na kształt krzyża greckiego i zastosowano w przestrzeni nawy dwie kondygnacje empor, dzięki czemu kościół był w stanie pomieścić 7500 wiernych. Kilkadziesiąt lat trwało uzupełnianie wystroju i wyposażenia. Największe wrażenie robią ambona i ołtarz główny, oba autorstwa świdnickiego artysty Augusta Hoffmanna. Dzieła te, reprezentujące dojrzały, fantazyjny barok, plasują się bardzo wysoko pod względem artystycznym. Zapisy i szczegółowe
informacje w punkcie PTT „Beskid”
w lokalu BP "LAVISTA" 33-300 Nowy Sącz, ul. Lwowska 32 tel. / fax. (0-18) 44-44-445 Wyjazd sponsorowany przez Urząd Miejski w Nowym Sączu |
