POLSKIE TOWARZYSTWO TATRZAŃSKIE
Oddział  „BESKID”
im. prof. Feliksa Rapfa  w NOWYM  SĄCZU

zaprasza na

wycieczkę górską w zimowej scenerii

Babia Góra

Niedziela. 7 grudnia 2008 roku
wyjazd, godz. 7:00  MOK (DKK)

       biuletyn wycieczkowy

   
    Masyw Babiej Góry jest najwyższym po Tatrach obszarem górskim w Polsce i najwyższym w Beskidach Zachodnich. Szczyt Babiej Góry przewyższa średnio o 500 m inne wzniesienia Beskidów Zachodnich a wysokość względna liczona od podnóży wynosi 1100 m i w Polsce ustępuje tylko Tatrom. W masywie Babiej Góry, w jej głównym grzbiecie pomiędzy Przeł. Jałowiecką a Przeł. Krowiarki mamy dwie wyraźne kulminacje: Małą Babią Górę (Cyl, 1517 m) i, oddzieloną Przełęczą Brona (1408 m) - Babią Górę (Wielka Babia Góra, Diablak 1725 m). Na mapach i w przewodnikach turystycznych Babią Górę traktuje się wspólnie z przyległymi do niej pasmami jako Grupę Babiogórską lub Pasmo Babiogórskie i Jałowieckie.

Geologicznie grupa Babiej Góry należy do Karpat Zewnętrznych i zbudowana jest  z fliszu karpackiego. Tak duża wysokość masywu wynika z faktu, że w tym miejscu nastąpiło potężne tektoniczne wypiętrzenie oraz z budowy geologicznej, w której grzbiet tworzą twarde skały piaskowca magurskiego, odpornego na erozję. Na Babiej Górze rzadko występują minerały. Poszukiwania złota, za które mylnie uważano blaszki muskowitu oraz srebra             i kamieni szlachetnych nie dały rezultatów.

Klimat w rejonie Babiej Góry jest typowym klimatem górskim, związanym ze znaczną wysokością łańcuchów górskich. Cechy tego klimatu to: dobrze wykształcone piętra klimatyczne,  zjawisko obniżania się temperatury i zwiększania się ilości opadów wraz ze wzrostem wysokości, zjawisko inwersji (odwrócenia) temperatury (zwłaszcza zimą), częste wiatry halne i zmienność pogody. Seweryn Goszczyński napisał o Babiej Górze: Przeklęta Babia Góra, nad wszystkie złośnice matka niepogód.

Grzbietem Babiej Góry przebiega główny Europejski Dział Wodny, który oddziela zlewisko Bałtyku od zlewiska Morza Czarnego. Babia Góra odznacza się dużą zasobnością wód powierzchniowych, co wynika z częstych i obfitych opadów, dużej retencyjności podłoża oraz znacznego zalesienia. Obfituje również w zbiorniki wód podziemnych. Zasoby te pod względem ilościowym bardziej przypominają Tatry niż Beskidy

Szata roślinna w wyniku wielowiekowej działalności człowieka uległa znacznym przemianom. Pierwotnie masyw Babiej Góry pokrywał las bukowo-jodłowy z domieszką świerka, a także jawora i jesiona (tzw. buczyna karpacka). Do końca XV w. pozostawał on  w stanie nie naruszonym. Później zasoby jego były systematycznie uszczuplane a w XIX w. nastąpiło przekształcenie drzewostanu - w miejsce wytrzebionej buczyny karpackiej i borów jodłowych wprowadzono szybko rosnący świerk. Na Babiej Górze występuje ok. 700 gatunków roślin naczyniowych, 200 gatunków mchów, 100 gatunków wątrobowców, 250 gatunków porostów i ponad 800 gatunków grzybów. Osobliwością jest okrzyn jeleni (Laserpitium archangelica) jedyne stanowisko w Polsce, symbol BgPN.

Świat zwierzęcy Babiej Góry jest typowy dla całych Karpat. Z drapieżników pojawia się niedźwiedź, bytuje kilka rysi, spotkać można wilka. Do największych ssaków należą ponadto: jeleń, dzik i sarna, a po stronie słowackiej także łoś. Najliczniejszą grupę kręgowców stanowią ptaki, z których najciekawsze są wysokogórskie gatunki: płochacz halny i siwerniak.

Babiogórski Park Narodowy (BgPN) został powołany Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 października 1954 roku, do ochrony unikalnych wartości przyrodniczych Babiej Góry. Obejmuje powierzchnię 3392 ha, a jego otulina liczy 8437 ha. Po stronie słowackiej znajduje się Narodowy Rezerwat Przyrody Babia Góra, powstały w roku 1974, który chroni południowe zbocza Małej Babiej Góry i Babiej Góry.

Stańcowa (Leśniczówka, ok. 870 m)  - Babia Góra (Diablak 1725 m)  Znaki niebieskie, zielone, żółte. Czas przejścia ok. 3h 

Od leśniczówki, bitą drogą na zachód, szlakiem koloru niebieskiego do przejścia granicznego na przełęczy między Przyporem a Czyżów Wierszkiem. Ze Stańcowej około 40'. Stamtąd lasem dalej na zachód, za znakami zielonymi, do skraju polany (w lecie malownicze łąki) gdzie stoi piękna malownicza gajówka zwana Gajówką Hviezdoslava. Miejsca, na którym stoi gajówka nazywa się Na Równi (v Rovniach) lub Pod Wierchem. W gajówce znajduje się jedyne w swoim rodzaju muzeum poświęcone poematowi Hviezdoslava pod tytułem "Żona gajowego" (Hajnikova žena). Obok w budynku gospodarczym pomieszczono ekspozycję związana z postacią Milo Urbana. Pavel Országh ps. Hviezdoslav (1849-1921) oraz Milo Urban (1904-1982) to wybitne postaci słowackiej literatury. Hviezdoslav był jednym z najwybitniejszych słowackich poetów i dramatopisarzy a także tłumaczem literatury obcej: angielskiej, niemieckiej, węgierskiej, rosyjskiej i polskiej (Mickiewicz, Słowacki). Reprezentował nurt literatury postromantycznej. Wyraźnym celem wielu jego utworów było "krzepienie serc" swojego narodu, znajdującego się w trudnym położeniu węgierskiego ucisku i madziaryzacji. Milo Urban (ps. Jan Rovňan, Podbabjagursky) był wybitnym słowackim pisarzem, dziennikarzem i tłumaczem literatury. Do dziejów literatury wszedł dzięki trylogii ukazującej obraz rodzącej się po I wojnie światowej Słowacji.
     Od Równi, za znakami żółtymi, na północ w kierunku masywu Babiej Góry. To najstarszy szlak na szczyt Babiej Góry. Wytyczony został w 1894 r. przez Wilhelma Schlesingera, niemieckiego działacza Beskidenverein z Bielska. W tym czasie szlak przebiegał w całości po węgierskiej stronie, tablice i drogowskazy pisane były w języku niemieckim, gotykiem a Diablak nosił niemiecką nazwę Teufelspitze. W okresie komunistycznej Słowacji szlak nazwano Chodnikiem W. I. Lenina. Wzdłuż szlaku wytyczono ścieżkę dydaktyczną. Początkowo ostro do góry, potem nieco lżej i cały czas łagodnym łukiem w prawo (na wschód). Po wyjściu z lasu coraz ciekawsze widoki na południe. Co jakiś czas spotykamy wiaty (świetnie chronią przed ewentualnym wiatrem). Po wyjściu z górnego regla pojawiają się pierwsze płaty kosodrzewiny. Ścieżka wiedzie przez porośnięte kosodrzewiną zbocze i dochodzimy niemal do granicy państwowej skąd następnie pionowo do góry gdzie osiągamy wierzchołek Babiej Góry.
Na szczytowej kopule Diablaka (1725 m) jest węzeł wielu szlaków, słowacki obelisk poświęcony Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II, obelisk wzniesiony przez Węgrów w 1876 r. na pamiątkę pobytu w 1806 r. palatyna Węgier, arcyksięcia Józefa Habsburga oraz turystyczne przejście graniczne. "Atrakcją" turystyczną jest kamienny murek, za którym można schronić się przed zazwyczaj silnie wiejącym tu wiatrem. Stojąca tu jeszcze w latach siedemdziesiątych wieża triangulacyjna, została obalona przez huragany i burze z piorunami.

Babia Góra (Diablak, 1725 m) - Przełęcz Brona (1408 m) - Markowe Szczawiny (1180 m).  Znaki czerwone. Czas przejścia: ok. 1h15'

    Ze szczytu Babiej Góry schodzimy grzbietem sprowadzającym nas poprzez garb Kościółków w kierunku Przełęczy Brona. Płaski teren pomiędzy kopułą szczytową  a Zachodnim Kościółkiem (1620 m) w huraganie śnieżnym i gęstej mgle, zwłaszcza gdy na grani leży śnieg, należy do najbardziej niebezpiecznych w rejonie Babiej Góry. Osiągnąwszy Przełęcz Brona (1408 m) opuszczamy grań babiogórską, która dźwiga się w kierunku Małej Babiej Góry (Cyl, 1517 m) i  skręcamy w prawo w dół,  w kierunku schroniska na Markowych Szczawinach (1180 m). Początkowo schodzimy stromymi schodkami. W razie oblodzenia lub zalegającego śniegu bardzo uważamy (częste wypadki!). Schronisko na Markowych Szczawinach  wybudowane w roku 1906 przez PTT, jest najstarszym z istniejących do dzisiaj polskich schronisk w Beskidach. Stanowi świetny punkt wypadowy na szczyt Babiej Góry.
W chwili obecnej budynek schroniska poddawany jest gruntownej przebudowie. Obok schroniska znajduje się Ośrodek Turystyki Górskiej.

Po przyjściu całej grupy z Babiej Góry (Diablaka), zazwyczaj zabawiamy chwilę na Markowych Szczawinach, skąd udajemy się Górnym Płajem (znaki niebieskie) w kierunku Przełęczy Krowiarki (Lipnickiej), gdzie czeka na nas autokar.

Górny Płaj to dawna ścieżka konna wybudowana w latach osiemdziesiątych XIX wieku staraniem zarządu dóbr żywieckich (własność Habsburgów) dla celów myśliwskich. Stanowi jeden z najpiękniejszych szlaków leśnych w Polskich Karpatach. Prowadzi przez ładny, świerkowo-bukowy las. Przy trasie Mokry Stawek - największe jeziorko Babiej Góry (powierzchnia 450 m2, głębokość 2-5 m).

Tutaj jest koniec naszej pieszej wycieczki. Autokarem udajemy się tą samą trasą z powrotem do Nowego Sącza.


Trasa wycieczki może ulec zmianie w wypadku np. niesprzyjających warunków atmosferycznych. O szczegółach informuje na bieżąco przewodnik.


    Pogoda w masywie Babiej Góry bywa zmienną. Załamaniom pogody towarzyszy nierzadko znaczny spadek temperatury i śnieżyca. Dlatego w wyposażeniu każdego uczestnika niech znajdzie się czapka i rękawiczki, ciepły sweter (polar), zapasowe skarpety, odzież przeciwdeszczowa. Na wędrówkę należy zabrać żywność lekką, kaloryczną i łatwo przyswajalną, m.in. owoce i słodycze. Dobrze jest zabrać termos z gorącym napojem. Osoby mające kłopoty zdrowotne winny poważnie rozważyć decyzję o uczestnictwie, ew. zabrać niezbędne leki. Trasa na szczyt Babiej Góry jest dobrze oznakowana i nie wymaga szczególnych umiejętności jednak w wypadku załamania się pogody bywa bardzo mylna i niebezpieczna. Obowiązuje bezwzględne podporządkowanie się wskazaniom przewodnika i trzymanie się w grupie.

Zapisy i szczegółowe informacje w punkcie PTT „Beskid”
w lokalu BP "LAVISTA"
33-300 Nowy Sącz, ul. Lwowska 32
tel. / fax. (0-18) 44-44-445

Wyjazd sponsorowany przez Urząd Miejski w Nowym Sączu